सावध राहा बनावट डॉक्टरांपासून!आता प्रत्येक डॉक्टरकडे असेल ‘क्यूआर कोड’; रुग्णांच्या सुरक्षेसाठी मोठा पाऊल! | Mandatory QR Code for Doctors!

देशात बनावट डॉक्टरांची वाढती संख्या आणि त्यांच्याकडून होत असलेल्या गंभीर त्रासांच्या पार्श्वभूमीवर आता आरोग्य खात्याने एक निर्णायक आणि सकारात्मक पाऊल उचलले आहे. अॅलोपॅथी, आयुर्वेद आणि होमिओपॅथी या तिन्ही प्रमुख वैद्यकीय प्रणालींमधील नोंदणीकृत डॉक्टरांना आता स्वतःचा वैध QR कोड बंधनकारक करण्यात आला आहे. डॉक्टरांच्या नामफलकावर हा कोड लावणे अनिवार्य असून, रुग्ण फक्त एका स्कॅनमध्ये डॉक्टरची सर्व माहिती तपासू शकतील.

बनावट डॉक्टरांचा अतिरेक थांबवण्याचा निर्धार
गेल्या काही वर्षांत ग्रामीण आणि तालुकास्तरावर बनावट डॉक्टरांची संख्या झपाट्याने वाढली आहे. विशेषतः बिहारसह इतर राज्यांमधील अनेक बनावट डॉक्टर महाराष्ट्रात कार्यरत असल्याच्या अनेक तक्रारी प्राप्त झाल्या आहेत. यामुळे रुग्णांच्या जीवावर बेतणारे प्रकार समोर आले. म्हणूनच महाराष्ट्र मेडिकल कौन्सिल (MMC), महाराष्ट्र राज्य होमिओपॅथी परिषद आणि महाराष्ट्र कौन्सिल ऑफ इंडियन मेडिसिन यांनी मिळून एकत्रितपणे निर्णय घेतला की सर्व नोंदणीकृत डॉक्टरांना QR कोड देण्यात यावा.

रुग्णांना मिळणार संपूर्ण माहिती – एका स्कॅनवर
QR कोड स्कॅन करताच रुग्णांना संबंधित डॉक्टरच्या शैक्षणिक पात्रता, पदवी मिळाल्याचे वर्ष, संबंधित विद्यापीठ, अनुभव, पदव्युत्तर अभ्यासक्रम, अधिकृत नोंदणी क्रमांक यांची संपूर्ण माहिती मिळणार आहे. ही माहिती त्या-त्या परिषदेकडून अधिकृतपणे अपलोड केली जाईल, त्यामुळे माहितीबाबत विश्वासार्हतेचा प्रश्नच येणार नाही.

‘नो युवर डॉक्टर’ अ‍ॅप – डिजिटल युगातील सोपा उपाय
रुग्णांना डॉक्टरची पडताळणी सहज करता यावी म्हणून ‘Know Your Doctor’ हे अ‍ॅप Android आणि iOS प्रणालीवर परिषदांकडून विकसित करण्यात आले आहे. या अ‍ॅपच्या माध्यमातूनही रुग्ण डॉक्टर्सची माहिती तपासू शकतात. यामुळे रुग्णांमध्ये सजगता निर्माण होणार असून, उपचार करताना अधिकृत डॉक्टरांकडेच जायला प्राधान्य दिले जाईल.

परिषदांची सक्त सूचना – माहिती अपलोड करणे आवश्यक
प्रत्येक डॉक्टरने आपली सविस्तर माहिती संबंधित परिषदांच्या संकेतस्थळावर अद्ययावत करणे आवश्यक आहे. यासाठी परिषदांकडून अधिकृत पत्र किंवा ई-मेलच्या माध्यमातून सूचना देण्यात आल्या आहेत. माहिती अद्ययावत केल्यानंतर डॉक्टरला QR कोड जनरेट केला जाईल.

सर्व पॅथीमध्ये स्वागत – डॉक्टरांचेही सकारात्मक मत
होमिओपॅथिक डॉक्टर डॉ. पवन डोंगरे यांच्या मते, ही काळाची गरज आहे. तर माजी IMA अध्यक्ष डॉ. रवी वानखेडकर म्हणतात की यामुळे रुग्णांची फसवणूक कमी होईल. डॉ. संतोष नेवपूरकर यांच्या मते, आयुर्वेदाच्या नावाखाली सुरू असलेली बनावटगिरी आळा घालण्यासाठी QR कोड प्रणाली प्रभावी ठरेल. डॉ. पी. व्हाय. कुलकर्णी यांनीही ग्रामीण भागातील बनावट डॉक्टरांच्या धोक्याविषयी चिंता व्यक्त करत हा निर्णय योग्य असल्याचे मत मांडले.

कायद्यानुसार रुग्णसेवेपूर्वी नोंदणी अनिवार्य
कुठल्याही वैद्यकीय पद्धतीत डॉक्टर म्हणून कार्य करण्यासाठी त्या पॅथीच्या अधिकृत परिषदेमध्ये नोंदणी करणे कायद्यानुसार बंधनकारक आहे. ही नोंदणी झाल्यानंतरच डॉक्टरला अधिकृत क्रमांक दिला जातो आणि तो क्रमांक नामफलकावर दाखवणे बंधनकारक असते. मात्र सामान्य रुग्ण त्या क्रमांकाची पडताळणी करू शकत नाहीत. आता QR कोडमुळे ही अडचण दूर झाली आहे.